• Aktualności
• O nas
• Jubileusz 10-lecia Fundacji Rektorów Polskich
• Nasi partnerzy
• Baza projektów
• • Wiodące projekty FRP
  • Zakończone projekty FRP
  • Wiodące wieloletnie projekty ISW
  • Zakończone projekty ISW
  • Publikacje
• Europejska Akademia Nauk i Sztuk
• Doskonalenie kadr kierowniczych uczelni akademickich - Szkoły Zarządzania Strategicznego FRP
• Galeria zdjęć
• Organizacja pożytku publicznego
• Sprawozdania
• Komisja ds. Organizacyjnych i Legislacyjnych KRASP
• Analizy i opinie
• "Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego 2010-20"
• Kodeks "Dobre praktyki w szkołach wyższych"
• Kontakt

Zakres badań:

Pojęcie „innowacja” wprowadzone na początku XX w przez J.A. Schumpetera ” w odniesieniu do działalności gospodarczej w szerokim znaczeniu polega na:
1. wprowadzeniu do produkcji wyrobów nowych lub też udoskonalenie dotychczas istniejących,
2. wprowadzeniu nowej lub udoskonalonej metody produkcji,
3. otwarciu nowego rynku,
4. zastosowaniu noŹwego sposobu sprzedaży lub zakupów,
5. zastosowaniu nowych surowców lub półfabrykatów,
6. wprowadzeniu nowej organizacji produkcji.

Rozumieć więc można innowacje jako tworzenie zmian obejmujących transformację nowej idei lub technologicznego wynalazku w rynkowy produkt lub proces. Częściej jednak innowacje definiuje się jako pomyślną ekonomicznie eksploatację nowych rozwiązań.

Innowacyjność gospodarki to zdolność i chęć podmiotów gospodarczych do ciągłego poszukiwania i wykorzystywania w praktyce gospodarczej wyników badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych, nowych koncepcji, pomysłów, wynalazków, doskonalenia i rozwoju wykorzystywanych technologii produkcji materialnej i niematerialnej (usługi), wprowadzania nowych metod i technik w organizacji i zarządzaniu, doskonalenia i rozwijania infrastruktury oraz zasobów wiedzy.

Innowacyjność gospodarcza dotyczyć może zarówno sektora produkcji jak i sektora usług i obejmować wszelkie czynniki prowadzące do powstania nowej jakości. W Polsce innowacyjność utożsamiana jest jednak przede wszystkim z wykorzystaniem w procesie produkcji materialnej i niematerialnej wyników prac badawczo-rozwojowych, współpracą podmiotów gospodarczych i instytucji naukowych oraz z nowymi technologiami. Wydaje się, że taka zawężona interpretacja błędnie charakteryzuje pożądany obszar działań zmierzających do podniesienia poziomu innowacyjności krajowej gospodarki.

Definicja innowacji obejmie przedmiot, proces, podmiot, rezultat oraz ramy czasowe. Odróżniamy wynalazczość (invention) od innowacyjności (innovation). Typologia innowacji sugeruje podziały innowacji np. na technologiczne („twarde”), organizacyjne („miękkie”) i odnosi się do odmiennych mechanizmów osiągania korzyści z innowacji. Model innowacji odnosi się do etapów działań innowacyjnych w gospodarce rynkowej (analiza potencjału rynkowego, projekt technologiczny – testowanie, modyfikacja, produkcja, dystrybucja, marketing). Analiza struktur rynkowych (konkurencja, monopol) wnosi lepsze zrozumienie dynamiki produkcji innowacji (np. duże versus małe firmy), analiza instytucjonalna obejmuje wątek intelektualnych praw własności (np. konflikt wartości: szerokie upowszechnianie zdobyczy nauki – motywowanie innowatorów i zapewnianie „godziwych” przychodów firmom). Problematyka ta obejmuje też wątek mierzenia innowacji/innowacyjności w skali gospodarki narodowej, co pozwala na wskazanie miejsca (słabości) Polski na tle Unii Europejskiej.

Technologie, patenty, prace badawcze i rozwojowe o potencjalnej użyteczności gospodarczej są domeną nauk przyrodniczych i technicznych. Stąd największe oczekiwanie na generowanie nowatorskich technologii użytecznych w praktyce gospodarczej adresowane jest do instytucji nauki przyrodnicze i techniczne uprawiających. Wydaje się jednak, że takie oczekiwania są adresowane niewłaściwie. Tworzenie w systematyczny i zorganizowany sposób nowych technologii nie stanowi o racji bytu uczelni i nie powinno o podstawach jej bytu przesądzać. Naturalnym generatorem innowacji jest firma, dla której wprowadzanie nowych, innowacyjnych produktów jest warunkiem rozwoju i skutecznej konkurencji. Rola firmy w procesie tworzenia innowacji na ogół sprowadza się do określenia nowego produktu i jego cech, określenia oczekiwań rynku, zainwestowania środków finansowych i wdrożenia produkcji. W procesie innowacyjności uczelnie i instytuty naukowe są dostarczycielami technologii i wiedzy niezbędnych do technicznego wytworzenia produktu. Mechanizm ten zadziała skutecznie pod warunkiem zaistnienia naturalnego partnerstwa - obustronnie korzystnego, między sferą nauki a sferami gospodarczymi.

Powstanie innowacyjnego środowiska sprzyja przyspieszaniu procesu rozwoju gospodarczego opartego na wiedzy. Na podstawie analizy doświadczeń w krajach wiodących pod względem technologicznym wymienić można cechy pozwalające wyodrębnić innowacyjne środowisko przedsiębiorczości z otoczenia. Na specyficzne charakterystyki innowacyjnego środowiska przedsiębiorczości mogą składać się: obszar geograficzny, infrastruktura i zasoby materialne, zbiór działających w jego obrębie akŹtorów (przedsiębiorstw, instytucji baŹdawczych i edukacyjnych, lokalnych władz publicznych, kompetentnych i wykwalifikowanych osób), logika organizacyjna (zdolność do współpracy), logika uczenia się (zdolność do zmian). Jedną z form działania innowacyjnego środowiska są parki naukowo-technologiczne.

Uczelnie i instytuty przedsiębiorcze, a zwłaszcza te, które mają lub będą miały charakter przedsiębiorstw akademickich lub badawczych (do tej grupy należą niepubliczne szkoły wyższe oraz powinny należeć samodzielne jednostki badawczo-rozwojowe), w większym stopniu niż klasyczne uniwersytety mogą odwoływać się w sprawach swojej organizacji, sposobu zarządzania i gospodarki do rozwiązań stosowanych w firmach komercyjnych. Klasyczne uczelnie uniwersyteckie oraz placówki nauk podstawowych nie będą mogły tego czynić wprost i bez umiaru, bez zagrożeń dla swojej tożsamości. Można przewidywać jednak, że w procesie swej ewolucji, której fundamentem muszą stać się innowacje systemowe – procesie mającym na celu dostosowywanie się do zmieniających się warunków działania wynikających ze zmian w otoczeniu – będą one w coraz większym stopniu odwoływać się do nowej wiedzy i doświadczeń oraz wyników innowacyjnych prac badawczych o charakterze specjalistycznym i dedykowanym. Prace te – służąc nowej proinnowacyjnej polityce naukowej i edukacyjnej państwa – prowadzone są w interdyscyplinarnym obszarze określonym przez następujące słowa kluczowe: badania nad szkolnictwem wyższym (research into higher education), zarządzanie uniwersytetem (university managment), edukacja inżynierów i inżynieria edukacji (engineering education) oraz naukoznawstwo (science of science). W zakresie instrumentarium systemowego, dotyczącego proinnowacyjnych mechanizmów w sektorze wiedzy, przy rozwiązywaniu konkretnych problemów niezbędne jest odwołanie się do ekonomii, organizacji i zarządzania, prawa i administracji, sztuki biznesu oraz finansów. Łącznie, cała ta problematyka składa się na obszar innowacyjności własnej instytucji sektora wiedzy. Bez postępu w tej dziedzinie trudno byłoby oczekiwać większego wkładu tego sektora w rozwój innowacyjności w kraju.

Chodzi zwłaszcza o kreowanie nowych relacji między uczelniami i instytutami badawczymi a korporacjami i innymi podmiotami życia gospodarczego.